: “Kamulaştırma, Devlet ve kamu tüzel kişilerinin, kamu yararının gerektirdiği hallerde, gerçek karşılıklarını peşin ödemek şartıyla, özel mülkiyette bulunan taşınmaz malların tamamının veya bir kısmının, kanunla gösterilen esas ve usullere göre, mülkiyetini zorla devralmasıdır”

“ İdare, Anayasa ve kanunlarla kendisine tevdi edilen görev ve hizmetleri yerine getirebilmek ve bunun gerçekleşmesine olanak sağlayacak gerekli teşebbüsleri kurabilmek için taşınır ve taşınmaz mallar ile kaynak veya irtifak haklarına ihtiyaç duyabilir. İdarenin ihtiyaç duyduğu bu mal veya hakları, tüm öteki kişiler gibi, sözleşme yapmak suretiyle elde etmesi mümkündür. Ancak, İdarenin ihtiyaç duyduğu mal veya hakkın sahibi olan kişinin sözleşme yapmak istememesi durumunda, ihtiyaç duyulan mal veya hakkın elde edilememesi sonucu ortaya çıkacaktır ki; bunun da, İdare tarafından yerine getirilmesi gereken görev ve hizmetlerin aksamasına veya hiç yerine getirilmemesine yol açması kaçınılmaz olacaktır.

            İşte bu nedenle, İdare, ihtiyaç duyduğu mal veya haklara sahip olabilmek için, kamu gücünü kullanmak zorunda kalabilir. Ancak, İdarenin kamu gücünü kullanmak suretiyle mülkiyet hakkına el atması; Anayasanın 35. maddesiyle güvence altına alınmış bulunan “mülkiyet hakkı”na ve Anayasanın 48. maddesiyle düzenlenmiş olan “sözleşme hürriyeti”ne müdahale teşkil edeceğinden, bu müdahaleyi Anayasaya uygun hale getirecek anayasal ve yasal birtakım düzenlemelere gidilmesi zorunludur.

            Nitekim, hukukumuzda, aşağıda ele alacağımız gibi, kamulaştırmanın temel ilkelerine ve dayanağına bütün Anayasalarımızda (1876 Kanun-i Esasi m. 21, 1924 Anayasası m. 74, 1961 Anayasası m. 38 ve 1982 Anayasası m. 46) yer verildiği gibi, İdarenin kamu gücünü kullanmak suretiyle, özel mülkiyette bulunan mal veya haklara el atabilmesinin diğer hukuksal yolları olan istimval, geçici işgal, kaynak veya irtifak hakkı tesisi gibi hukuksal araçlara da Anayasa ve yasalarda yer verilmiştir.